Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) niejednokrotnie pozostaje niewykryte przez długie lata. W przypadku wystąpienia tej choroby stosuje się leczenie objawowe. Polega ono na redukowaniu bólu brzucha, uzupełnianiu niedoboru enzymów trzustkowych, leczeniu zaburzeń metabolizmu glukozy. Pacjent musi też stosować specjalną dietę, która zapobiega wyniszczeniu organizmu z powodu niedożywienia.

Podstawowe zasady

Przy PZT konieczne są całkowita abstynencja oraz dieta lekkostrawna z ograniczoną zawartością tłuszczów – do 50 g na dobę. Dodatkowo zaleca się eliminację ostrych przypraw, napojów gazowanych oraz potraw smażonych i tłustych. Wskazane jest spożywanie 5-6 posiłków dziennie.

Tłuszcze

Dieta przy PZT powinna być niskotłuszczowa, ale nie beztłuszczowa (ze względu na możliwy niedobór witamin rozpuszczalnych w tłuszczach: A, D, E, K). Zaleca się spożywanie tłuszczów roślinnych typu oliwa z oliwek, chudego nabiału, chudych wędlin, mięsa i ryb. Eliminujemy: boczek, smalec, zasmażki, tłuste sosy, orzechy, ciasta z kremem, faworki, czekoladę, chałwę. Należy ograniczać lody.

Dobre źródła białka

Chude mięso typu: drób bez skóry, indyk, królik, cielęcina, wołowina; chude ryby (dorsz, sandacz, karmazyn, szczupak, leszcz, okoń, flądra, pstrąg, lin, morszczuk, płastuga); chudy twaróg, mleko poniżej 1,5% zawartości tłuszczu, niskotłuszczowy jogurt, kefiry. Omlet z piany białka jaj, jeśli nie występują choroby dróg żółciowych; można spożywać luźną jajecznicę lub jajka na miękko (1-2 tygodniowo), ale jeśli występują choroby dróg żółciowych, spożywanie żółtek jest zakazane.

Węglowodany

Dieta lekkostrawna ogranicza podaż błonnika pokarmowego. Zaleca się spożywanie pieczywa pszennego, gotowanych płatków owsianych błyskawicznych, białego ryżu, drobnych kasz. Wskazane są warzywa i owoce surowe lub poddane obróbce termicznej w zależności od indywidualnej tolerancji, tj.: marchew, dynia, kabaczek, pietruszka, seler, pomidor bez skórki, patison, kalarepa, szparagi, cukinia, pieczarki, bakłażan, ziemniaki (purée), jabłka bez skóry, brzoskwinie, morele, winogrona bez pestek, truskawki. Z diety wykluczamy: warzywa kapustne, cebulę, czosnek, por, nasiona roślin strączkowych, m.in.: groch, bób, fasolę, rzodkiewkę, seler, grzyby, surówki z warzyw oraz korniszony, agrest, awokado, gruszki, daktyle i wszystkie niedojrzałe owoce.

Możliwe niedobory

U chorych na PZT mogą wystąpić niedobory witamin: A, D, E, K, B12, tiaminy, kwasu foliowego; minerałów: cynku (przy cukrzycy), wapnia, magnezu, selenu, miedzi.