ZEBRANIE
Biskupi dyskutowali w Katowicach

Zmiany w nauczaniu religii w szkołach oraz katecheza parafialna, a także stan prac nad powołaniem Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich – to główne tematy 401. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski, które odbyło się w dniach 10-12 czerwca.

Biskupi spotkali się w Katowicach w związku ze 100-leciem archidiecezji katowickiej. Główne uroczystości jubileuszowe odbywały się w archikatedrze Chrystusa Króla pod przewodnictwem legata papieskiego kard. Kazimierza Nycza.

Jednym z głównych tematów zebrania plenarnego była kwestia zmian w nauczaniu religii w szkołach – to najbardziej dziś palący temat w Kościele w Polsce. Biskupi kolejny raz potwierdzili, że „sprzeciwiają się działaniom podejmowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej, ograniczającym i utrudniającym nauczanie religii w szkołach”. „Oczekują na rozpatrzenie przez Trybunał Konstytucyjny wniosku zaskarżającego zmiany wprowadzające redukcję wymiaru godzin lekcji religii oraz ich umieszczanie w planie bezpośrednio przed lub po zajęciach obowiązkowych” – czytamy w komunikacie. W czasie zebrania plenarnego biskupi podjęli także dyskusję nad nowym programem nauczania religii dostosowanym do zaistniałej sytuacji.

Odnośnie do wprowadzonych przez ministerstwo zajęć z edukacji zdrowotnej „biskupi wzywają rodziców, aby głęboko rozważyli decyzję o udziale ich dzieci w tych zajęciach, gdyż proponowane w nich treści nie zawsze są zgodne z zasadami etyki katolickiej, a także ingerują w prawo rodziców do wychowania dzieci zgodnie z ich światopoglądem”.

Biskupi obradowali także nad opracowaniem ogólnych wskazań dla katechezy parafialnej. „W centrum dyskutowanych propozycji znajduje się katecheza inicjacyjna, ukierunkowana na pełne wtajemniczenie chrześcijańskie i prowadząca do dojrzałego życia w wierze. Zwrócono również uwagę na znaczenie katechezy mistagogicznej, pogłębiającej przeżywanie sakramentów, oraz katechezy permanentnej, wspierającej nieustanny rozwój duchowy i odpowiadającej na egzystencjalne pytania współczesnego człowieka” – podaje komunikat. „Katecheza parafialna i lekcje religii w szkole wzajemnie siebie potrzebują i uzupełniają” – czytamy w komunikacie po zebraniu plenarnym.

W czasie obrad biskupi zapoznali się z aktualnym stanem prac nad powołaniem Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich oraz wyrazili wdzięczność prymasowi Polski abp. Wojciechowi Polakowi i kierowanemu przez niego zespołowi, który zakończył swoją działalność, za przygotowanie konkretnych fundamentów do kolejnego etapu prac. „Zebranie plenarne zdecydowało o powołaniu zespołu ds. opracowania dokumentów dotyczących funkcjonowania Komisji niezależnych ekspertów do zbadania zjawiska wykorzystania seksualnego osób małoletnich przez niektórych duchownych. Jego przewodniczącym został wybrany bp Sławomir Oder” – podaje komunikat.

Ponadto biskupi dokonali wyborów m.in. do gremiów Episkopatu: członkiem Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu RP i KEP został abp Zbigniew Zieliński, metropolita poznański.

Na nowego delegata KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej został wybrany bp Robert Chrząszcz z Krakowa, członkiem Rady Stałej został bp Jacek Kiciński, klaretyn z Wrocławia, a ks. Leszek Gęsiak, jezuita, ponownie został wybrany na rzecznika KEP.

Polscy biskupi po raz kolejny rozmawiali o kwestii katechezy w szkole. Choć tego w komunikacie nie ma i wydaje się, że szanse na to są niewielkie, to pewne zmiany mogłaby przynieść rekonstrukcja rządu, a z nią zmiana minister edukacji narodowej (była w ścisłym sztabie przegranego kandydata na prezydenta) – dałoby to nikłą nadzieję na odideologizowanie resortu. Jeżeli zaś chodzi o decyzję TK, to biorąc pod uwagę niezależność sądu konstytucyjnego, dotychczasowa linia orzecznicza w tych sprawa pozwala przypuszczać, że decyzje MEN mogą zostać uznane za niekonstytucyjne, choć trudno się spodziewać, że takie czy inne rozstrzygnięcie będzie opublikowane. Od praktyki nieuznawania wyroków TK rządząca większość raczej nie odstąpi. Warto też zwrócić uwagę na prace nad katechezą parafialną i mocne zastrzeżenie, że jest to jedynie uzupełnienie nauczania religii w szkole. Pojawia się bowiem celowa narracja, że biskupi zgadzają się na wyprowadzenie religii ze szkół. To nieprawda. Taka narracja ma na celu manipulację opinią publiczną. I wreszcie sprawa komisji. Zapewne i w tym temacie pojawią się próby manipulowania, że chce się utrącić temat. Nic bardziej mylnego. Decyzja o powstaniu komisji zapadła, a teraz, jak tłumaczył bp Oder, „czas na opracowanie szczegółowych dokumentów, które będą organizowały wewnętrzne prace tejże komisji”.

RÓŻNICE
Ożywienie religijne

Kościołowi we Francji grozi konflikt pokoleń – ostrzega socjolog religii Yann Raison du Cleuziou. Starsze pokolenia wierzących są zaniepokojone powrotem młodych do tradycyjnych form katolicyzmu, czego świadectwem jest m.in. popularność pielgrzymki do Chartres. Zdaniem francuskiego socjologa, konflikt ten nie jest nieunikniony. Trzeba jednak zrozumieć, że młodzi katolicy funkcjonują dziś w innych warunkach i mają też inny pomysł na przetrwanie w zsekularyzowanym środowisku. O wnioskach wynikających z przeprowadzonych badań Yann Raison du Cleuziou opowiadał na łamach dziennika La Croix. Przypomniał, że w ostatnich dziesięcioleciach katolicyzm stał się wyznaniem mniejszościowym. Młode pokolenia katolików są tego świadome. Skłania je to do intensyfikacji i upubliczniania praktyk religijnych. Dochodzi też u nich do swoistej „desekularyzacji” katolicyzmu. Na czym to polega? Chodzi o to, że starsi ludzie dorastali w kulturze zdominowanej jeszcze przez katolicyzm. „Ich strategia utrzymania jego atrakcyjności polegała na złagodzeniu jego ciężaru, proponowaniu zamiast narzucania. Przełożyło się to na pewną formę desakralizacji obrzędów, bardziej symboliczne odczytywanie Pisma Świętego, autonomię życia intymnego”. Dziś katolicyzm jest mniejszością. Młodzi potwierdzają swoją tożsamość religijną, wzmacniają spójność, domagają się poszanowania dla swej odmienności. – Z jednej strony mamy kompromis, z drugiej – odróżnienie – tłumaczy Yann Raison du Cleuziou. Prawdopodobnie oznaki ożywienia religijnego na Starym Kontynencie, ale nie tylko, bazują na tym drugim modelu. Jeżeli panowałby nadal, będziemy mieli do czynienia z chrześcijaństwem zaangażowanym.

WYROK
Ksiądz uniewinniony

Sąd w Kozienicach uniewinnił 82-letniego księdza od stawianych mu zarzutów molestowania seksualnego. Sprawa toczyła się od ponad roku. Zaczęło się od napaści 18-letniego wówczas mężczyzny na wspomnianego księdza, który wracał z posługi u chorych. W wyniku napaści, która miała miejsce na ulicy, kapłan przewrócił się i doznał obrażeń. W trakcie przesłuchania napastnik tłumaczył, że jego agresja była wynikiem przykrych doświadczeń z dzieciństwa. Mężczyzna oskarżył księdza, że jako dziecko był przez niego molestowany. Do sądu trafiły dwie sprawy. Jedna przeciwko napastnikowi, druga przeciwko księdzu. W obydwu ksiądz był górą. Za czyn chuligański napastnik został skazany, a jego oskarżenia sąd odrzucił. Choć wyroki nie są jeszcze prawomocne, to pokazują pewien mechanizm: jak łatwo dziś rzucić oskarżenie przeciw księdzu i postawić go przed sądem. I nawet jeżeli sąd oczyści go z zarzutów, to szkody w pełni naprawić to nie może. A co byłoby, gdyby sąd – to przecież też możliwe – się pomylił?