Przybyłych na uroczystość mieszkańców gminy Oleszyce i gmin ościennych, poczty sztandarowe, młodzież szkolną, nauczycieli, kombatantów, przedstawicieli władz samorządowych i organizacji społecznych, gości oraz Kompanię Honorową wystawioną przez 1 Batalion Strzelców Podhalańskich 21 Brygady Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa, powitał burmistrz Oleszyc Michał Jabłoński. W lesie Horaj, przy drodze między Oleszycami a Starym Dzikowem 15 września 1939 r. stacjonował sztab dowodzenia 21 DPG. Postawiono tu dębowy pomnik ku czci gen. bryg. Józefa Kustronia, później krzyż i tablice informacyjne z życiorysem bohatera Września 1939 r. oraz opisem szlaku bojowego 21. Dywizji Piechoty Górskiej od Górnego Śląska po Ziemię Lubaczowską.
Gen. Kustroń ze swoją dywizją wyruszył nocą z 14 na 15 września 1939 r., by opanować węzeł komunikacyjny Oleszyce-Lubaczów-Cieszanów. Jednak były tu już niemieckie wojska. Rozpoczęła się dwudniowa walka, w której 21 DPG została rozbita, a jej dowódca gen. Kustroń został śmiertelnie raniony na przysiółku Koziejówka koło Ułazowa. Pochowany został przy cerkwi w Ułazowie. Niemiecki kronikarz, ze względu na duże poniesione straty przez Niemców, to starcie nazwał „Bitwą pod Oleszycami”. W 1946 r. zwłoki gen. Kustronia zostały przywieziona na cmentarz na Żelichówkę k. Lubaczowa. Na prośbę żony Aleksandry Kustroń marszałek Rokossowski zezwolił na przewiezienie zwłok generała do Nowego Sącza. Tam spoczywają na cmentarzu komunalnym od grudnia 1953 r.
Kulminacyjnym punktem uroczystości w Oleszycach była Msza św. w intencji Ojczyzny, poległych żołnierzy, a także żyjących i zmarłych kombatantów. Eucharystii przewodniczył wikariusz parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Oleszycach ks. Łukasz Malec. Oprawę liturgiczną Mszy św. zapewniła młodzież z 37. Drużyny Starszoharcerskiej „Leśne Sowy” oraz uczniowie Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Oleszycach. Po Mszy św. okolicznościowe przemówienia wygłosili: burmistrz Oleszyc Michał Jabłoński, posłanki na Sejm RP Anna Schmidt i Teresa Pamuła, wicestarosta lubaczowski Zenon Swatek, radny Powiatu Lubaczowskiego Kazimierz Rymarowicz. Mówili o wielkim patriotyzmie żołnierzy Września 1939 i całej II wojny światowej, o gen. Kustroniu jako patriocie, człowieku ogromnej wiedzy, wiary i cech charakteru, które są godne naśladowania. Wzruszający był Apel Pamięci, który poprowadził podporucznik Szymon Kurowski z 1 Batalionu Strzelców Podhalańskich. Kompania honorowa oddała salwę honorową. Złożenie kwiatów przed pomnikiem gen. Kustronia przez delegacje oraz odsłuchanie pieśni Śpij Kolego – utworu, który od lat pozostaje symbolem żałoby i pamięci o żołnierzach poległych w obronie Ojczyzny, było ostatnim akcentem tej patriotyczno-religijnej uroczystości.
Pomóż w rozwoju naszego portalu