Wzięli w nim udział także: wicepremier Jarosław Gowin, szef BBN Paweł Soloch, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, prezydent Gdyni Wojciech Szczurek, minister gospodarki morskiej Marek Gróbarczyk, parlamentarzyści PiS, trójmiejscy duchowni i liczni mieszkańcy Gdyni.

Na peronie SKM Gdynia-Stocznia oraz na chodniku i na rondzie Ofiar Grudnia 70 ustawiono zapalone znicze.

Abp Sławoj Leszek Głódź poprowadził modlitwę za tych wszystkich, którzy zginęli podczas tragicznych wydarzeń w grudniu 1970 r. w Gdyni. - Prosimy, abyś do niebieskiej ojczyzny przyjął tych, którzy oddali swe życie na ołtarzu ziemskiej ojczyzny, broniąc godności człowieka i podstawowych prawd – mówił metropolita. Prosił też Boga, aby obdarzył Polskę dziś darem pokoju i zgody.

Morawiecki: Ta krew nie była przelana na darmo

"Tamta krew nie była na darmo, ona była kamieniem milowym na drodze do wolności; droga do 21 postulatów MKS w sierpniu 1980 r. wiodła z całą pewnością przez tamtą ofiarę" – mówił premier Mateusz Morawiecki w swym przemówieniu.

"Nie płaczcie matki, to nie na darmo - mówiły słowa piosenki, którą śpiewaliśmy wielokrotnie. O ile nikt życia nie przywróci tamtym chłopcom i dziewczynom, tamtym mężczyznom i kobietom, tamta krew nie była na darmo" - zaznaczył premier.

"Ta wielka ofiara, która wtedy została złożona obnażyła rzeczywistą twarz reżimu komunistycznego w tamtych latach. Spadły maski. Złudzenia, które wtedy jeszcze niektórzy żywili, odeszły w przeszłość" - mówił Mateusz Morawiecki.

"Już w wolnej Polsce w czasach III RP mówiono nam: zostawcie historię historykom, popatrzcie w przyszłość. Ale my wiemy bardzo dobrze, że nie ma sprawiedliwej przyszłości, nie ma możliwości realnej walki o lepszą Polskę, jeśli nie wyjaśnimy wszystkich spraw z przeszłości i nie uhonorujemy naszych bohaterów z tamtych lat i nie odbudujemy prawdy o naszej przeszłości" - dodał premier.

"'Chłopcy z Grabówka, chłopcy z Chylonii, dzisiaj milicja użyła broni'. Tamten 'czarny czwartek', dni przed nim i jeszcze dni po nim, to były tragiczne dni, które utorowały drogę do polskiej wolności" - mówił premier. "Jesteśmy im winni wdzięczność, winni pamięć, bo dzięki nim możemy dzisiaj budować tę lepszą Polskę. Cześć ich pamięci!" - podkreślił Mateusz Morawiecki.

Z kolei szef „Solidarności” Stoczni Gdyńskiej Roman Kuzimski podkreślił, że po blisko 30 latach wolnej Polski, w Sadzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa wciąż zasiadają sędziowie, którzy ferowali wyroki podczas stanu wojennego. A jeszcze więcej jest ich w sądach okręgowych i rejonowych. - I to jest odpowiedź – podkreślił – dlaczego ta zbrodnia przez 47 lat pozostała nieosądzona.

Pierścień Inki dla premiera Morawieckiego

Pod pomnikiem Ofiar Grudnia abp Głódź wręczył premierowi Morawieckiemu "Pierścień Inki", przyznawany za postawę patriotyczną i krzewienie pamięci o Żołnierzach Wyklętych.

"Pan należy do świadków tych wydarzeń, a szczególnie pana rodzina, pana ojciec. W tym szeregu żołnierzy niezłomnych jest Inka Danuta Siedzikówna i kapituła 'Pierścienia Inki' przyznała Panu Premierowi pierścień numer trzy" - powiedział. Przypomniał, że pierwszy otrzymał prezydent Andrzej Duda, drugi premier Beata Szydło. Dodał, że Morawiecki otrzymuje pierścień "za postawę patriotyczną i krzewienie idei pamięci o Żołnierzach Wyklętych".

Apel Poległych

Na zakończenie uroczystości pod pomnikiem, został odczytany apel poległych z nazwiskami ofiar Grudnia 1970 r., stanu wojennego oraz katastrofy smoleńskiej, po czym Kompania Marynarki Wojennej ma oddała trzy salwy honorowe. W imieniu Prezydenta RP, rządu, Parlamentu, „Solidarności” i wielu organizacji społecznych złożone zostały pod monumentem wieńce i wiązanki kwiatów.

Następnie uczestnicy uroczystości przeszli na Mszę św. w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gdyni, której przewodniczył metropolita gdański.

Po zakończeniu liturgii ulicami śródmieścia przejdzie pochów pod Pomnik na Placu Wolnej Polski przed urzędem miasta, gdzie złożone zostaną kwiaty,

W grudniu 1970 r. przez polskie Wybrzeże przetoczyła się fala strajków. W Gdańsku i Szczecinie protestujący podpalili także gmachy komitetów wojewódzkich PZPR. Aby stłumić protesty, władze wydały rozkaz milicji i wojsku na brutalne rozprawienie się z protestującymi, z użyciem broni. W Gdyni 16 grudnia 1970 r. strzelano do bezbronnych robotników idących do pracy w stoczni ze stacji kolei SKM.

Według oficjalnych danych, w grudniu 1970 r. na ulicach Gdańska, Gdyni, Szczecina i Elbląga od kul milicji i wojska zginęły 44 osoby (w tym 18 w Gdyni, a 16 w Szczecinie), a ponad 1160 zostało rannych.